Yuring! -Sog‘lom bo‘lasiz!
Har kuni 1 km yursangiz, tanangizda nimalar bo‘ladi? Bilasizmi? Bugunda ko‘pchilik nafaqat ish vaqtini qolaversa, dam olishni ham o‘tirgan holatda o‘tkazadi. Zamonaviy turmush tarzi sharoitida salomatlikni saqlashning oddiy va qulay usuli dolzarbdir. Mutaxassislar bunday vaziyatda kundalik yurishni foydali variantlardan biri deya ta’kidlashadi. Bor-yo‘g‘i 1 km piyoda yurish haqiqatan ham sog‘lig‘ingizni yaxshilay oladimi? Bu borada, mutaxassislar nima deydi? Quyida ularning tavsiyalari bilan tanishishingiz mumkin
Nega yurish kerak?
Jismoniy faollik uzoq umr ko‘rish va yurak xastaliklari, diabet va semirish kabi ko‘plab kasalliklarning oldini olishning kalitidir. Biroq, har kim ham sport zaliga muntazam tashrif buyurish yoki intensiv mashg‘ulotlarga qodir emas. Yurish – bu kundalik hayotga osongina qo‘shilishi mumkin bo‘lgan qulay faoliyat turi.
Qiziqarli fakt: Amerika yurak assotsiatsiyasining tadqiqotlariga ko‘ra, hatto qisqa kunlik yurish ham yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytiradi va ruhiy salomatlikni yaxshilaydi.
Piyoda yurishning foydalari haqida mutaxassislar
Stiv Stounxaus, yugurish va yurish bo‘yicha murabbiy shunday deydi: “Kuniga kamida 1 km yurish, bu o‘rtacha 20 daqiqa davom etadi, bu nafaqat jismoniy sog‘lig‘ingizga, balki ruhiy holatingizga ham ijobiy ta’sir qiladi”. Ushbu turdagi yurish qon aylanishini yaxshilaydi, yurak-qon tomir tizimini o‘rgatadi va nafas olishga foydali ta’sir ko‘rsatadi.
Shifokorlar bu borada shunday deyishadi: «Hatto kuniga 1 km yurish ham oyoqlar, dumba va yadro mushaklarini kuchaytiradi, bu yaxshi holatda turish va orqa miya kasalliklarining oldini olish uchun muhimdir.»
Qanday qilib maksimal foyda olish mumkin?
Yurishni ta’sirini kuchaytirishni xohlaysizmi? Bu borada mutaxassislarning tavsiyalari:
Qo‘llaringizni ishlating: yurish paytida qo‘llaringizni faol harakatlantirish kaloriyalarni yoqishni oshiradi.
Tepaliklardan oshing: Nishab yoki qadamlar bilan marshrutda yurish mashg‘ulotning intensivligini oshiradi.
Intervallarni sinab ko‘ring: tez va sekin qadamlar o‘rtasida almashinish chidamlilikni oshiradi va yurak-qon tomir tizimini mustahkamlaydi.
Musiqa bilan yurish: Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, ko‘tarinki musiqa sizning chidamliligingizni oshiradi va kayfiyatingizni ko‘taradi.
Qo‘shimcha vazndan foydalaning: Bilak yoki oyoq bilagi zo‘r og‘irliklar mashg‘ulotingizning intensivligini oshiradi. Xususan bilak va oyoq bilagiga taqiladigan og‘irliklar mashg‘ulotlaringizga qo‘shimcha qiyinchilik yuklaydi. Bu esa quyidagi natijalarga olib keladi:
Shunday qilib, bilak va oyoq bilagiga taqiladigan og‘irliklar mashqlaringizni yanada samaraliroq va qiyinroq qiladi, bu esa kuch, chidamlilik va vazn yo‘qotishga yordam beradi.
Ishtiyoqni saqlab qolish va yangi maqsadlar qo‘yish uchun masofa va vaqtni kuzatish uchun fitnes-trenerlar yoki mobil ilovalardan foydalanishni tavsiya qiladi.
Yurishning foydalari:
Yurish kayfiyatingizni yaxshilaydi va stress darajasini pasaytiradi.
Muntazam yurish metabolizmni normallantiradi va vazn yo‘qotishga yordam beradi.
Hatto qisqa kundalik yurishlar ham mushaklar va suyaklarni mustahkamlaydi, jarohatlar va tayanch-harakat tizimi kasalliklari xavfini kamaytiradi.
So‘nggi yillarda fuqarolar orasida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish, ularni tibbiy bilimlarini oshirish borasidagi targ‘ibot ishlari tufayli jismoniy mashg‘ulotlar bilan shug‘ullanuvchi aholi qatlami soni ortib bormoqda.
Milliy statistika qo‘mitasining uy xo‘jaliklari tanlanma kuzatuvlari ma’lumotlariga asosan, 2024 yilda jismoniy mashg‘ulotlar bilan shug‘ullanuvchi shaxslar ulushi 67,8 % ni tashkil etdi.
O‘zbekistonda jismoniy mashg‘ulotlar bilan shug‘ullanadigan shaxslar ulushi yillar kesimida:
2021 yil – 60,9 %;
2022 yil – 62,3 %;
2023 yil – 63,7 %;
2024 yil – 67,8 %.
Yurish – bu A nuqtadan B nuqtasiga borishdan ko‘ra ko‘proq. Bu salomatlik, uyg‘unlik va ichki tinchlikka qadamdir. Siz yurgan har bir kilometr sizning kelajagingizga sarmoya bo‘ladi: yaxshi sog‘liq, fikrning ravshanligi va ijobiy his-tuyg‘ular quvvati. Axir, katta o‘zgarishlar kichik qadamlardan boshlanadi. Bugun birinchi qadamni qo‘yishga harakat qiling – va ertaga qanchalik uzoqqa borishingizga hayron qolasiz!